[clinicdarman]

خارش مقعد (anal itching) عارضه‌ای است که برای زنان، مردان و حتی کودکان هم اتفاق می‌افتد و می‌تواند بصورت مداوم یا لحظه‌ای باشد. این عارضه در مردان شایع‌تر از زنان است و ممکن است در طول شب یا بعد از اجابت مزاج شدیدتر باشد. دلایل گوناگونی برای ایجاد خارش مقعد در بزرگسالان و کودکان وجود دارد و به همین علت در صورت تداوم این عارضه، نیاز به معاینه مقعد و رکتوم دارید. زیرا تشخیص دقیق برای تجویز درمان مناسب اهمیت بسیار بالایی دارد. برای آشنایی بیشتر با علت خارش مقعد و روش‌های درمان آن در ادامه با ما همراه باشید:
شرایطی که می‌توانند خارش را تشدید کنند:

• محیط گرم و مرطوب
  
• اصطکاک ناشی از لباس‌های جذب
  
• فشار ناشی از نشستن به مدت زیاد
  
• شرایط استرس و اضطراب
  

علت خارش مقعد در بزرگسالان و کودکان

علل خارش مقعد اولیه و ثانویه متفاوت است که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:
انواع خارش مقعد
علائم و علت
خارش اولیه یا آنی
فرد فقط گاهی به آن دچار می‌شود و بدون علت زمینه‌ای یا ابتلا به بیماری خاصی ایجاد می‌شود
خارش ثانویه
معمولا مداوم است و بیماری‌های زمینه‌ای مثل عفونت، عارضه‌های پوستی و بیماری‌های مقعدی و عامل ایجاد آن هستند
رطوبت: ترشحات تحریک کننده از کانال مقعد و همچنین تعریق زیاد منجر به خارش مقعد می‌شود و ادامه آن در بلند مدت عصب‌های پوست را بصورت مزمن تحریک و فعال می‌کند.
اختلالات عصبی: تحریک سیستم عصبی ناشی از مصرف دارو. برخی مواقع هم علت خارش محرکات ذهنی است و ریشه علائم از مغز است نه اندام‌های دیگر.
خوراکی‌ها و عوامل غذایی: رژیم غذایی حاوی غذاها یا نوشیدنی‌هایی که مقعد را تحریک می‌کنند. از جمله ادویه‌ها و غذاهای تند، قهوه (هم کافئین دار و هم بدون کافئین)، چای، نوشابه، شیر، نوشیدنی‌های الکلی، شکلات، مرکبات، قرص ویتامین C و گوجه فرنگی. معمولاً 24 تا 36 ساعت طول می‌کشد تا خارش مقعد شروع شود. مصرف قهوه قدرت انقباض عضلات مقعد در حالت عادی را کاهش و باعث نشت ترشحات مقعد و مدفوع می‌شود.
بهداشت: تمیز کردن بیش از حد مقعد یا عدم نظافت درست در این ناحیه از عوامل خارش مقعد به شمار می‌رود. همچنین استفاده از شوینده‌ و دستمال مرطوب معطر می‌تواند با ایجاد حساسیت در این ناحیه، خارش و سوزش ایجادکند.

بیماری‌های پوستی

• اگزما، پسوریازیس و درماتیت ایدیوپاتیک
  
• اسکارهای کلوئیدی، متشکل از بافت اسکار سخت و صاف
  
• گال، یک بثورات بسیار خارش دار که یک کنه میکروسکوپی ایجاد می‌کند
  

اختلالات گوارشی و بیماری‌های مقعدی

اسهال مزمن: تحریک ناحیه مقعد به دلیل اسهال و ترشحات مداوم می‌تواند منجر به ایجاد التهاب و خارش مقعد شود.
یبوست: سفتی و خشکی مدفوع می‌تواند منجر به بروز حساسیت و خارش در ناحیه مقعد شود.
بواسیر یا هموروئید: التهاب و پارگی در عروق ناحیه مقعد با نام بیماری هموروئید شناخته می شود که یکی از علائم آن خارش مقعدی است. این عارضه علائم دیگری مثل خونریزی، درد، بیرون زدگی و غیره هم ایجاد می‌کند.
آبسه مقعدی: جمع شدن چرک و عفونت در انتهای مقعد و نزدیک راست روده را آبسه مقعدی می‌گویند. این عارضه علاوه بر ایجاد برآمدگی ملتهب و دردناک، باعث ایجاد خارش مقعدی هم می‌شود. درمان آبسه مقعدی فقط با جراحی و لیزر و تخلیه عفونت امکانپذیر است.
شقاق یا فیشر مقعدی: به ایجاد زخم و شکاف در ناحیه مقعدی گفته می‌شود که معمولا بر اثر فشار زیاد مثل یبوست ایجاد می‌شود. شقاق مقعدی با علائم دردناکی مثل سوزش، خارش، درد زیاد و خونریزی همراه است.
فیستول: به ایجاد یک مجرای عفونی بین روده بزرگ و پوست اطراف مقعد فیستول گفته می‌شود. عفونت فیستول مقعدی پیش رونده است و اگر این عارضه به موقع درمان نشود، پیچیده شده و درمان آن بسیار سخت خواهد شد. خروج عفونت و خون از مقعد، خارش و سوزش و گاهی درد مقعد از علائم فیستول شناخته می‌شوند.
بیماری‌ها و عفونت‌های جنسی مثل زگیل تناسلی: زگیل تناسلی و زگیل مقعدی از شایع ترین بیماری‌های مقاربتی شناخته می‌شوند. این بیماری‌ها علائمی مثل ایجاد زائده روی نواحی تناسلی، خارش و سوزش ایجاد می‌کنند.
بیماری‌های سیستمیک: برخی بیماری‌هایی که بر کل بدن تاثر گذاشته‌اند مثل دیابت، لوسمی و لنفوم، نارسایی کلیه، بیماری‌های کبدی (یرقان انسدادی)، کم خونی و فقر آهن یا پرکاری تیروئید.