سلام، مهمان
05-20-2022، 02:41 PM
گره چینی چیست؟
تعاریف مختلفی از گره چینی وجود دارد که عموما به یک معنا هستند و فقط ادبیات آن‌ها متفاوت است؛ در ادامه چند مورد از این تعاریف را می‌خوانیم:
در اصطلاحات هنری گره چینی به مجموعه ای از شکل های هندسی گفته می‌شود که با نظم، ترتیب و پیچ و شکل‌های هماهنگ و قرینه در کنار هم چیده شده‌اند؛ در تعریفی دیگر گره چینی را یک ترکیب هماهنگ از شکل های هندسی به هم پیچیده، موزون و جذاب می‌دانند که با استفاده از خط های راست شکل گرفته‌اند.
نکته: گره چینی از اتصال قطعات برش خورده‌ی چوبی و شیشه‌های رنگی هم اندازه، به نام آلات و لقط به یکدیگر ایجاد می شود.
برای اموزش گره چینی ابتدا باید با اجزا و ابزارهای مورد نیاز آن آشنا شوید.
برای اموزش گره چینی ابتدا باید با اجزا و ابزارهای مورد نیاز آن آشنا شوید.
اجزای گره چینی
آلت
واحد کار در گره، آلت نام دارد. آلت در لغت به معنای یک ابزار واسطه بین فاعل و مفعول است برای رسیدن به یک اثر. در واقع آلت به عنوان یک خط مرزی اطراف لقاط است. خطوط مرزی در گره‌های گوناگون متفاوت است.
لقط
در گره چینی، به شکل‌های گره، لقط گفته می‌شود. لقط از خط‌های مستقیم بر اساس یک قاعده‌ی منظم به صورت شکل‌های هندسی در آمده و در یک قاب یا زمینه محدود شده است. لقط می‌تواند از جنس چوب، شیشه یا هر جنس دیگری باشد.
انواع گره چینی
هفت نوع گره چینی وجود دارد:
گره تند
گره کند
گره شل
گره تند و شل
گره کند و شل
گره پیلی
گره درودگری
هر یک از این گره‌ها طرح و زمینه های بسیار زیادی دارند که از کنار هم قرار گرفتن چند نوع آلت به طور منظم با قاعده‌ی گوناگون در زمینه‌های مختلف شکل می گیرند.
ابزارهای مورد نیاز برای ساخت گره چینی
انواع اره مانند اره‌ی برقی، اره‌ی دستی، اره‌ی چکشی و …
انواع رنده مانند رنده‌ی کف بری، رنده‌ی دستی، رنده‌ی دوراهی و …
انواع گیره‌ها مانند گیرهی دستی و گیرهی رومیزی
انواع خط کش‌ها مانند خط کش تیزه دار کولیسی، گونیای 90 درجه، گونیای بازشو و …
انواع سمباده مانند دستگاه سمباده زن دیسکی، لرزشی، چرخشی و …
انواع دریل، سوهان، چکش و …
بهترین انواع چوب برای ساخت گره چینی
همه‌ی استادکاران چوب به اتفاق هم به این نتیجه رسیده‌اند که بهترین چوبی که می‌توانند برای ساخت گره چینی استفاده کنند چوب درخت چنار است و خوشبختانه این درخت، درخت بومی ایران است. چوب این درخت بافتی منسجم داشته و از مقاومت بالایی برخوردار است. علاوه بر چوب درخت چنار می‌توان از چوب درخت نارنج، چوب درخت گلابی، چوب درخت گردو، چوب درخت راش و … برای ساخت گره چینی استفاده کرد.
مراحل تولید گره چینی
برای تولید گره چینی ابتدا لازم است که گره مورد نظر را با توجه به اندازه‌ی کار طراحی و ترسیم کرد. در مرحله‌ی بعدی از قسمت‌های مورد نیاز گره رسم شده، الگو یا قالب برداری کرد و چهارچوب یا کارگاه را در اندازه‌ی مورد نظر بسازیم. همان طور که پیش‌تر گفتیم گره‌ها اتصالات کوچکی از چوب هستند که به صورت زبانه‌ای به یکدیگر قفل می‌شوند و نقش‌های زیبایی را بوجود می‌آورند.
در هنر گره چینی برای اتصال قطعات از هیچ میخ و چسب استفاده نمی‌شود فقط به کمک زبانه و ضربه قطعاتی که سوهان کشیده شده‌اند را درون هم قرار می دهیم. هرچه قدر این گره‌ها ظریفتر باشند، از نظر هنری با ارزش‌ترند.
برای ایجاد نقش گره، چوب‌ها به ضخامت بند رسم شده بریده و در عین حال چوب‌های واگیره (قطعاتی که در کار تکرار می‌شود) از قالب‌های آماده شده تهیه می‌شود. سپس به وسیله اره پشت‌بند‌دار، زاویه‌های اتصالات روی چوب را برش می‌زنند و با رنده ابزار، روی آلت‌ها ابزار می‌زنند. سپس دو سر هر یک از آلت‌ها فاق و زبانه (یا هر نوع اتصال دیگر که مورد نظر استاد کار باشد) می‌زنند و در آخر، کار چیدن گره و درگیر کردن اتصال‌های ساخته شده و شیشه‌های رنگی برش خورده کار به پایان می‌رسد.
